HTTP nədir?
HTTP Status Kodları nədir? Bunu öyrənməzdən əvvəl HTTP-nin nə olduğunu öyrənək. “Hyper Text Transfer Protocol” server (Web Saytların saxlandığı Server) ilə müştəri (İstifadəçi) arasında məlumat ötürülməsi protokolunu müəyyən edir. Bu protokol sayəsində internetə asanlıqla daxil olur və istədiyimiz məlumatları əldə edə bilirik.Müştəri (istifadəçi) tərəfi vebsayta daxil olmaq üçün müraciət edir. Bunun müqabilində bu sorğuya cavab olaraq server tərəfindən məlumat göndərilir. Prinsipcə, işləmə məntiqi belədir.
HTTP Status Kodu nədir?
Müştərinin (istifadəçinin) tələbi ilə server (Server) tərəfindən göndərilən məlumatların vəziyyətini göstərən müəyyən kodlar var. Bu kodlara HTTP status kodları da deyilir.Status kodlarının iş məntiqini sorğu-cavab reaksiyası kimi əlaqələndirə bilərsiniz. Müştəri (İstifadəçi) tərəfində sorğu etdik və HTTP status kodları buna cavab olaraq gəldi.
HTTP status kodları nə üçün istifadə olunur?
HTTP status kodları server və müştəri arasında keçən məlumat trafikinin vəziyyətini idarə etmək, marşrutlaşdırmaq və yoxlamaq üçün istifadə olunur.Status kodları müştəri (istifadəçi) tərəfini məlumatlandırır.
Server tərəfindən istifadəçiyə göndərilən məlumatların ötürülməsi prosesində xəta olubmu və əgər belədirsə, bu xəta haradan yaranıb (bu, server tərəfində 5XX xətasıdır, yoxsa veb-saytda belə bir səhifə mövcud deyil və s.), veb səhifə yönləndirildimi? yoxsa hər şey istədiyiniz kimi getdi və müştəri tərəfi serverdən gələn məlumatları sağlam şəkildə görməyə başladı. Uğurlu məlumat ötürülməsində istifadə olunan 200 status kodunun göstərilib-gösterilmədiyini HTTP Status Kodlarına baxaraq öyrənə bilərik.
HTTP Status Kodları Nə Zaman Görünür?
Istifadiçilər çox vaxt status kodlarını görmür. Səbəb ondan ibarətdir ki, tələb olunan məlumat sağlam şəkildə qəbul edilirsə, 200 (Əməliyyat Uğurla Tamamlandı) status kodu arxa planda işlənir, lakin istifadəçiyə göstərmir.
Status kodlarından yalnız 4XX və 5XX kodları müştəri (İstifadəçi) tərəfinə göstərilir. Səbəb bu kodların xəta kodları mənasını verməsidir. Dəfələrlə “Veb-sayta hazırda daxil olmaq mümkün deyil”, “Serverin cavab verməsi çox uzun çəkdi” kimi xəta mesajları ilə rastlaşmısınız. Xüsusən də qış tətilində, trafikin o qədər də sıx olmadığı vaxtlarda, məsələn, tələbələr tədrislə bağlı elanı oxumaq üçün sayta eyni vaxtda daxil olanda 5XX, “Server cavab vermədi” kimi xəta yaranır. Bunun səbəbi, çoxlu müştərinin (istifadəçinin) serverdən məlumat tələb etməsi və serverin sorğulara cavab verməkdə çətinlik çəkməsidir.
HTTP Status Kodları necə təsnif edilir?
1xx: Bu, sorğunun müştəri (İstifadəçi) tərəfindən server tərəfinə qəbul edildiyini göstərən məlumat kodudur.
2xx: Bunlar müştəri (İstifadəçi) tərəfindən serverə göndərilən sorğunun server tərəfindən təsdiqləndiyini və müştəri (İstifadəçi) tərəfinə uğurla göndərildiyini göstərən status kodlarıdır.
3xx: Müştərinin (istifadəçinin) müraciət etmək istədiyi səhifənin başqa səhifəyə köçürüldüyünü və ona çatmaq üçün səhifənin yönləndirilməsinin edildiyini göstərən status kodları.
4xx: Xəta Vəziyyəti Kodu, müştəri tərəfindən edilən sorğunun server tərəfində qarşı tərəf olmadığını göstərir, buna görə də xəta alınır.
5xx: Bu, müştəri tərəfindən edilən sorğunun serverə çatdığını, lakin serverlə bağlı problemlər səbəbindən sorğunun yerinə yetirilə bilmədiyini göstərən xəta statusu kodudur.
HTTP Status kodlarının ətraflı izahı
- 100: Bu o deməkdir ki, müştəri tərəfindən göndərilən sorğu server tərəfindən təsdiqlənib və sorğu emal olunmağa hazırdır.
- 101: Müştərinin serverdən göndərmə protokolunu dəyişməsini tələb etdiyini və bunun server tərəfindən təsdiqləndiyini göstərir.
- 103: Verilənlərin son müştəri sorğusundan sonra dövrəyə salındığını göstərir.
- 200: Müştəri tərəfindən göndərilən sorğunun server tərəfindən uğurla göndərildiyini və müştəri tərəfinə çatdığını göstərən Uğurlu Əməliyyat Vəziyyəti Kodu.
- 201: Server tərəfindən tələb olunan sorğunun yerinə yetirildiyini bildirir.
- 202: Bu o deməkdir ki, server sorğunu növbəyə verib.
- 203: Serverdən uğurla çıxarkən server tərəfindəki resurs dəyişdirildi.
- 204: Server əməliyyatı təsdiqləndi, lakin heç bir kontekst qaytarılmayacaq.
- 205: Server əməliyyatı təsdiqlədi, lakin heç bir məzmun qaytarılmayacaq. Sənəd görünüşü sıfırlanmalıdır.Bu, dayandırılmış yükləmələri bərpa etmək və yükləmələri hissələrə bölmək deməkdir.
- 300: Müştəri tərəfi əməliyyatı yerinə yetirmək üçün serverdə birdən çox resurs olduğunu və onlar arasında seçilməli olduğunu göstərir.
- 301 Yönləndirmə: Bu o deməkdir ki, server tərəfində verilənlərin yeri daimi olaraq dəyişdirilir.
- 302 Yönləndirmə: Verilənlərin yerinin müvəqqəti olaraq server tərəfində dəyişdirilməsi deməkdir.
- 303:POST metodu ilə çatıldığı üçün get metodu ilə serverdən məlumat almaq üçün url dəyişdirilməlidir.
- 304: Bu o deməkdir ki, brauzer keşindəki məlumat dəyişdirilməyib.
- 307: Bu, server tərəfindəki məlumatların müvəqqəti olaraq köçürülməsi deməkdir. HTTP protokollarının dəyişməsinin qarşısını alır.
- 308: Bu o deməkdir ki, server tərəfindəki məlumatlar daimi olaraq dəyişdirilib. HTTP protokollarının dəyişməsinin qarşısını alır.
- 400: Bu o deməkdir ki, server müştəri səhvləri səbəbindən məlumatlardan istifadə edə bilmir.
- 401 Xətası: Bu o deməkdir ki, sizin giriş məlumatınız müştərinin görmək istədiyi məlumatlara daxil olmaq üçün təsdiqlənməyib.
- 402: Rezerv edilib və ödəniş tələb olunur.
- 403: Server tərəfindən tələb olunan məlumat qadağan edildikdə göstərilir.
- 404 Xəta: Bu o deməkdir ki, tələb olunan məlumat server tərəfindən tapıla bilmədi.
405: Sorğu yolu tələb olunan məlumat üçün dəstəklənməyəndə xəta alındı. - 406: Server tərəfi məlumat başlığında tələb olunduğu kimi məlumatları brauzerə göndərə bilmirsə, bu xətanı verir.
- 407: Proksi istifadəsində autentifikasiya və ya icazə tələb olunan hallarda istifadə olunur.
- 408: Server tərəfinin sorğunu çox vaxt gözlədiyi halda fasilə xətası kimi istifadə olunur.
- 409: Məlumat uyğun gəlmədikdə xəta baş verdi.
- 410: Bu o deməkdir ki, tələb olunan məlumatların serveri daimi olaraq dəyişdirilib.
- 411: Çağırılan məlumat üçün xüsusi uzunluq göstərilmədikdə xəta baş verdi.
- 412: Bu o deməkdir ki, müştəri tərəfindən tələb olunan ilkin şərtlər server tərəfindən yerinə yetirilməyib.
- 413: Tələb olunan əməliyyat server tərəfindən işlənmək üçün çox böyük olduqda xəta baş verdi.
- 414: Bu, serverin işləməsini çox çətinləşdirən geniş miqyaslı sorğular tələb etmək üçün GET metodundan istifadə edərkən rast gəlinən xəta kodudur.
- 415: Gələn sorğu server tərəfindən dəstəklənməyən fayl formatında olduqda xəta baş verdi.
- 416: Tələb olunan məlumatların bəziləri server tərəfindən qarşılana bilmədikdə baş verən xəta.
- 417: Bu, serverin müştəri tərəfi tələbi yerinə yetirilmədikdə baş verən xətadır.
- 422: Bu, server məntiqi xətaları ehtiva edən müştəri tərəfi sorğularına cavab verə bilmədikdə baş verən xətadır.
- 425: Server dövrəyə daxil olmaq üçün məlumatları yerinə yetirmədikdə xəta baş verdi.
- 426: Bu, müştəri tərəfindən sorğunun sorğu başlığında məzmun başqa protokola keçdikdə baş verən xətadır.
- 428: Serverin məlumatları emal etməsindən əvvəl şərtlərin daxil edilməli olduğunu göstərən xəta kodu.
- 429: Bu, qısa müddətdə müştəri tərəfində çoxlu sorğu olduqda serverin özünü qorumaq üçün məhdudiyyət tətbiq etdiyini bildirən status kodudur.
- 431: Bu, müştəri tərəfindən göndərilən sorğunun böyük başlıqlarına görə göstərilən xətadır.
- 500: Bu, serverlə bağlı problemlərdə göstərilən status kodudur.
- 501: Bu, server tələb olunan məlumatları emal edə bilmədikdə göstərilən status kodudur.
- 502: Bu, serverlərarası əlaqə sorğularının mənfi nəticəsi olduqda göstərilən status kodudur.
- 503: Bu, server müvəqqəti olaraq əlçatmaz olduqda göstərilən status kodudur.Bu, serverlərarası əməliyyatların uzun müddət vaxt itirdiyi zaman status kodudur.İstifadə olunan şəbəkənin serverə qoşulmazdan əvvəl autentifikasiyası lazım olduqda göstərilir.
HTTP status kodları haqqında ətraflı məlumatları öyrənə bilərsiniz. SEO işləri görərkən HTTP status kodlarına xüsusi diqqət etməyi unutmayın.
